उद्या वटपौर्णिमा आहे आणि ज्येष्ठ महिन्यातील पौर्णिमेला हिंदू धर्मात खूप महत्त्व आहे.(attain ) वट पौर्णिमेच्या दिवशी काही लोक तर्पण आणि पिंड दान करून त्यांच्या पूर्वजांना मोक्ष देण्याचा प्रयत्न करतात. पितृपक्ष हा खासकरून श्राद्ध विधींसाठी आहे. मात्र तरीही पौर्णिमा तिथी आणि विशेषतः वट पौर्णिमेचा शुभ दिवस पूर्वजांसाठी काही कार्य करण्यासाठी देखील योग्य मानला जातो.शास्त्रानुसार, असं मानलं जातं की, पूर्वजांना तर्पण आणि पिंड दान केल्याने व्यक्तीला पितृऋणापासून मुक्ती मिळू शकते. त्याचप्रमाणे असं केल्याने पूर्वजांच्या आत्म्याला शांती लाभते. शिवाय त्यांना पुढील जगात मोक्ष मिळवण्यास मदत होऊ शकते.
शास्त्राप्रमाणे, भक्तीने तर्पण आणि पिंडदान करून पूर्वजांना मोक्ष मिळू शकणार आहे. वट पौर्णिमेला, वटवृक्षाची पूजा करण्यासोबतच, तुम्ही पूर्वजांसाठी काही विशेष उपाय देखील करू शकता. पिंडदान विधी फक्त पितृपक्षातच केला जातो, परंतु या दिवशी तुम्ही अगदी सोप्या पद्धतीने पूर्वजांना प्रसन्न करू शकता.वैदिक कॅलेंडरनुसार, ज्येष्ठ महिन्याची पौर्णिमा तिथी १० जून रोजी सकाळी ११:३५ वाजता सुरू होणार आहे. त्याचप्रमाणे ही तिथी ११ जून रोजी दुपारी १:१३ वाजता संपणार आहे. (attain ) अशा परिस्थितीत ज्येष्ठ महिन्याच्या पौर्णिमेच्या तारखेचं व्रत १० जून रोजी करणं योग्य आहे.
कसं कराल तर्पण आणि पिंडदान?
वट पौर्णिमेच्या दिवशी सकाळी लवकर उठा. यानंतर स्वच्छ आंघोळ करा आणि स्वच्छ कपडे घाला.
सूर्यदेवाला जल अर्पण करा आणि तुमच्या पूर्वजांचे ध्यान करा.(attain ) तसंच त्यांना मानसिकरित्या नमस्कार करा.
तुमच्या पूर्वजांच्या आत्म्यांच्या शांतीसाठी तुम्ही तर्पण आणि पिंडदान करत आहात अशी प्रतिज्ञा करा.
तांब्याचे भांडं किंवा कोणतंही स्वच्छ भांडं, शुद्ध पाणी गंगाजलात मिसळलेले, काळे तीळ, जव, पांढरं चंदन या गोष्टी घ्या.
घराबाहेर किंवा पवित्र नदी, तलाव किंवा वटवृक्षाच्या काठावर ज्या ठिकाणी तुम्ही पूजा करत आहात तिथे दक्षिणेकडे तोंड करून बसा.
हातात पाणी, काळे तीळ, बार्ली आणि कुश घ्या. यानंतर तुमचे गोत्र उच्चारून म्हणा “गोत्रे अस्माकम अमुक शर्मनह पूर्वजांचे नाव वसुरूपणम श्रद्धाम तिलोदकम दातुं नम:.” येथे ‘अमुक शर्मनह’ ऐवजी पूर्वजांचे नाव घ्या. बोलताना पूर्वजांना आवाहन करा.
पूर्वजांचे स्मरण करताना, तुमच्या तळहातातील पाणी हळूहळू दक्षिणेकडे सोडा.
पितृ तीर्थ अंगठा आणि तर्जनीमधील भागापासून पाणी सोडलं पाहिजे कारण ते पूर्वजांचे तीर्थ मानलं जातं.
कमीत कमी ३ वेळा तर्पण करा. जर तुम्हाला जास्त पूर्वजांचं स्मरण करायचं असेल तर प्रत्येक पूर्वजांना ३ वेळा पाणी अर्पण करावं. यावेळी “ओम पितृभ्य नमः” किंवा “ओम सर्वेभ्यो पितृभ्यै नमः.” मंत्राचा जप करावा.
हेही वाचा :
