तुम्ही नियमितपणे रेडी टू ईट अन्नपदार्थ किंवा रेडी टू ईट हीट फूड(foods) खाता का? तर ही नक्कीच काळजी करण्यासारखी बाब आहे आणि त्याचं कारण म्हणजे अलिकडच्या एका जागतिक अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की अल्ट्रा-प्रोसेस्ड अन्न खाल्ल्याने अकाली आणि न टाळता येण्याजोगे मृत्यू होण्याचा धोका वाढताना दिसून येत आहे.
गेल्या काही अभ्यासांमध्ये UPF – सोडियम, ट्रान्स फॅट्स आणि साखरेचे प्रमाण जास्त असलेले अन्न – यांचा हृदयरोग, लठ्ठपणा, मधुमेह, विशिष्ट प्रकारचे कर्करोग आणि नैराश्य यासह 32 वेगवेगळ्या आजारांशी संबंध असल्याचे दिसून आले आहे. याबाबत अधिकाधिक अभ्यास करण्यात आला असून आता यावर नक्कीच आपण विचार करण्याची वेळ आली आहे
कुठे आणि कसा झाला अभ्यास?
या नवीन अभ्यासात आठ देशांमधील अर्थात ऑस्ट्रेलिया, ब्राझील, कॅनडा, चिली, कोलंबिया, मेक्सिको, युनायटेड किंग्डम आणि युनायटेड स्टेट्स यांच्यामधील राष्ट्रीय स्तरावरील प्रतिनिधित्व करणाऱ्या आहार सर्वेक्षणांचे आणि मृत्युदराच्या डेटाचे विश्लेषण केले गेले. अमेरिकन जर्नल ऑफ प्रिव्हेंटिव्ह मेडिसिनमध्ये प्रकाशित झालेल्या निष्कर्षांवरून असे दिसून आले आहे की एखाद्या व्यक्तीच्या एकूण ऊर्जेच्या सेवनात UPF चे प्रमाण वाढत असताना UPF च्या सेवनामुळे अकाली मृत्यूचा धोका लक्षणीयरीत्या वाढताना दिसून येतो आहे.
निरोगी वातावरणाला प्रोत्साहन देणाऱ्या नियामक आणि राजकोषीय धोरणांद्वारे समर्थित, UPF चा वापर कमी करण्यासाठी जागतिक कृतीची आवश्यकता या अभ्यासातून बळकटी देते. UPF हे अन्नपदार्थांमधून काढलेल्या किंवा प्रयोगशाळेत संश्लेषित केलेल्या घटकांपासून बनवलेले रेडी टू ईट किंवा रेडी टू हीट इंडस्ट्रियल फॉर्म्युलेशन आहेत, ज्यांच्या संरचनेत संपूर्ण अन्न घटक कमी किंवा अजिबात नसतात, याची सामान्य माणसांना कल्पनाच नाहीये.
आर्टिफिशियल पदार्थांचा समावेश
“यूपीएफचा आरोग्यावर जास्त प्रमाणात असलेल्या प्रमुख पोषक घटकांच्या (सोडियम, ट्रान्स फॅट आणि साखर) वैयक्तिक परिणामांपेक्षा जास्त परिणाम होतो कारण औद्योगिक प्रक्रियेदरम्यान अन्नपदार्थांमध्ये बदल केले जातात आणि रंग, कृत्रिम रंग आणि गोड पदार्थ, इमल्सीफायर आणि इतर अनेक पदार्थ(foods) आणि प्रक्रिया सहाय्यकांसह कृत्रिम घटक वापरले जातात. म्हणूनच, यूपीएफच्या वापराशी संबंधित सर्व कारणांमुळे होणाऱ्या मृत्यूंचे मूल्यांकन केल्याने आरोग्यावर औद्योगिक अन्न प्रक्रियेचा एकूण परिणाम अंदाज लावता येतो,” असे ब्राझीलमधील साओ पाउलो विद्यापीठातील प्रमुख अन्वेषक एडुआर्डो एएफ निल्सन यांनी सांगितले आहे.
मृत्यूला आमंत्रण
सुरुवातीला संघाने UPF च्या आहारातील वाटा आणि सर्व कारणांमुळे होणाऱ्या मृत्युदरांमध्ये एक लिनिअर असोसिएशन अर्थात संबंध असल्याचा अंदाज लावला, ज्यामुळे आहारात UPF च्या वाट्यामध्ये प्रत्येक १०% वाढ झाल्याने सर्व कारणांमुळे होणाऱ्या मृत्युदराचा धोका ३% ने वाढला. त्यानंतर, प्रत्येक देशासाठी सापेक्ष जोखीम आणि अन्न वापर डेटा वापरून कोलंबियामध्ये एकूण ऊर्जेच्या सेवनाच्या १५% ते अमेरिकेत ५०% पेक्षा जास्त कॅलरीजपर्यंत त्यांनी एक मॉडेल तयार केले आहे.
निकालांचा अंदाज आहे की UPF वापरामुळे होणाऱ्या सर्व कारणांमुळे टाळता येण्याजोग्या अकाली मृत्यूंचे प्रमाण कमी UPF वापर असलेल्या देशांमध्ये 4% ते सर्वाधिक UPF वापर असलेल्या देशांमध्ये जवळजवळ 14% पर्यंत असू शकते. उच्च उत्पन्न असलेल्या देशांमध्ये UPF वापर, जो आधीच जास्त आहे, तो एका दशकाहून अधिक काळ तुलनेने स्थिर राहिला आहे याबद्दल संघाने चिंता व्यक्त केली. दुसरीकडे, कमी आणि मध्यम उत्पन्न असलेल्या देशांमध्ये वापर सातत्याने वाढत आहे.
ताजे अन्न खावे
संशोधकांनी सांगितले की याचा अर्थ असा आहे की उच्च उत्पन्न असलेल्या देशांमध्ये सध्या संबंधित भार सर्वाधिक आहे, परंतु इतर देशांमध्ये तो वाढत आहे. “यावरून असे दिसून येते की जागतिक स्तरावर UPF वापराला परावृत्त करणाऱ्या आणि स्थानिक, ताज्या आणि कमीत कमी प्रक्रिया केलेल्या अन्नावर आधारित पारंपारिक आहार पद्धतींना प्रोत्साहन देणाऱ्या धोरणांची तातडीची गरज आहे,” निल्सन यांनी आपला अभ्यास काय आहे याबाबत सांगितले. तसंच रेडी टू ईट खाण्यापेक्षा ताजे अन्न(foods) खाणे गरजेचे आहे असाही सल्ला त्यांनी दिला.
टीप – हा लेख केवळ सामान्य माहितीसाठी लिहिण्यात आला असून कोणताही उपाय करण्यापूर्वी आपल्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या आणि त्यांच्या सल्ल्यानुसारच योग्य बदलानुसार वापर करावा.
हेही वाचा :
मुख्यमंत्र्यांचा मास्टरस्ट्रोक! शासकीय GR संदर्भात घेतला सर्वात मोठा निर्णय
‘कपडे काढून तू, इनरवेअरमध्ये माझ्या समोर…’; प्रसिद्ध अभिनेत्रीचा खळबळजनक खुलासा
माझ्या बायकोचं परपुरुषासोबत अश्लील कृत्य, ‘त्या’ साईटवर मी व्हिडिओ पाहिला, पतीची तक्रार
