बाबासाहेब आंबेडकरांकडे हा प्रश्न घेऊन गेल्यानंतर त्यांनी नेमका सल्ला दिला याबद्दलची माहिती दिली आहे.संयुक्त महाराष्ट्राच्या चळवळीमध्ये स्वत:ला झोकून देत काम करणाऱ्यांमध्ये आचार्य अत्रेंचा नाव आवर्जून घेतलं जातं. लेखक, कवी,नाटककार, संपादक, चित्रपट निर्माते, शिक्षणतज्ज्ञ, राजकारणी व वक्ते या ओळखींबरोबरच संयुक्त(Joint) महाराष्ट्र झालाच पाहिजे या मागणीसाठी जीवाचं रान करणाऱ्यांपैकी अत्रे एक होते. अत्रे ते त्यांच्या रोखठोक भूमिकांबरोबरच हजरजबाबीपणासाठी प्रसिद्ध होते. अत्रेंचे अनेक किस्से आजही अगदी आवर्जून सांगितले जातात.
आज आचार्य अत्रेंची 197 वी जयंती. त्यानिमित्तानेच अत्रे आणि डॉक्टर बाबासाहेब आंबेडकरांचे किती जिव्हाळ्याचे आणि मैत्रीपूर्ण संबंध होते याबद्दलचा एक रंजक किस्सा जाणून घेणार आहोत.भारतीय स्वातंत्र्यसैनिक, समाजवादी कार्यकर्ते श्रीधर माधव जोशी म्हणजेच एस. एम. जोशी हे सुद्धा संयुक्त(Joint) महाराष्ट्राच्या आंदोलनात अगदी हिरहिरीने सहभागी झाले होते. एस. एम. जोशींनी या आंदोलनातील अनेक संदर्भ आपल्या आत्मचरित्रामध्ये म्हणजेच ‘मी एस. एम.’ नावाच्या पुस्तकात नमूद केले आहेत.
असाच एक किस्सा पुस्तकात सांगताना एस. एम. जोशींनी, संयुक्त महाराष्ट्र आंदोलनाच्या काळात प्रांतिक मंत्रिमंडळात सामील होण्यावरुन अत्रेंबरोबर मतभेद झालेले तेव्हा त्यावर डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांनी तोडगा काढल्याची आठवण नमूद केली आहे.प्रांतिक मंत्रिमंडळात सामील व्हावे की नाही याबद्दल आंबेडकरांना काय वाटतं हे जाणून घेण्यासाठी एस. एम. आणि अत्रे त्यांच्याकडे गेले. दोघांनीही आपआपल्या भूमिका मांडल्या. सत्तेत जाऊ नये असे एस. एम. यांचे म्हणणे होते. तर अत्रेंची भूमिका वेगली होती. सत्तेत राहून लढाई करावी असं अत्रेंना वाटत होते.
खरं तर अत्रे आणि बाबासाहेबांचे अत्यंत चांगले संबंध होते. असं असतानाही या न्याय निवाड्याच्या वेळी बाबासाहेबांनी एस. एम. यांच्या बाजूने मत दिले. एस. एम. जोशी यांनी त्यांच्या आत्मचरित्रात नमूद केल्याप्रमाणे त्यावेळी, “बाबासाहेब म्हणाले, “जर आपल्याला संयुक्त महाराष्ट्र आणि मुंबई हवी असेल, तर सत्तेला आपण काठीनेही स्पर्श करता कामा नये.”एस. एम. यांच्याबरोबर याच विषयावर बराच वेळ अडून बसलेल्या अत्रेंनी बाबासाहेबांनी मत मांडल्यानंतर लगेच त्यांचं म्हणणं पटल्याचं मान्य केलं. त्यानंतर अत्रेंनी बाबासाहेबांनी केलेल्या न्याय निवाड्याबद्दल ए. एम. यांच्याकडे पाहून एक विधान केलं.
हे विधानही एस. एम. यांच्या आत्मचरित्रात नमूद केलेलं आहे. “बाबासाहेबांनी म्हणजे बिनपाण्यानेच केली हो आमची,” असं विधान अत्रेंनी केल्याचं एस. एम. यांनी आत्मचरित्रात म्हटलंय.उत्तर: आचार्य अत्रे यांनी संयुक्त महाराष्ट्र चळवळीत स्वत:ला झोकून देत काम केलं आणि महाराष्ट्राच्या निर्मितीसाठी जीवाचं रान केलं. ते रोखठोक भूमिका आणि हजरजबाबीपणासाठी प्रसिद्ध होते. आचार्य अत्रे आणि डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे अत्यंत जिव्हाळ्याचे आणि मैत्रीपूर्ण संबंध होते. हा किस्सा एस. एम. जोशी यांच्या ‘मी एस. एम.’ या आत्मचरित्रात नमूद आहे.
हेही वाचा :
लाडक्या वरदविनायक बाप्पाच्या भेटीला भक्तांची मांदियाळी…
अंधश्रद्धेचा कहर: चोरीच्या संशयितांना दिला मंतरलेला विडा”
फक्त 4 दिवसांत ST ची 137 कोटींची कमाई, यशामागचं रहस्य उलगडलं”