दरवर्षी 22 ऑगस्ट रोजी जागतिक वनस्पती दूध दिन (celebrated)साजरा केला जातो, 2025 मध्येही हा दिवस त्याच तारखेला साजरा केला जाईल, वनस्पतींपासून बनवलेल्या दुधाला प्रोत्साहन देण्यासाठी हा दिवस खूप खास आहे.
दरवर्षी २२ ऑगस्ट रोजी जगभरात “जागतिक वनस्पती दूध दिन” साजरा केला जातो. २०१७ पासून या दिवसाची सुरुवात झाली आणि हळूहळू तो एका जागतिक चळवळीचा भाग बनला.(celebrated) २०२५ मध्ये देखील हा दिवस त्याच दिवशी साजरा होणार आहे. या दिवसाचा उद्देश फक्त “दूधाचे पर्याय” सांगणे नाही, तर एक निरोगी, पर्यावरणपूरक आणि शाश्वत जीवनशैलीकडे जगाला प्रेरित करणे हा आहे.
वनस्पती दूध म्हणजे नेमके काय?
साधारणपणे आपण दूध म्हटलं की गाई-म्हशीचे दूध लक्षात येते. पण दूध हा शब्द केवळ दुग्धजन्य उत्पादनांपुरता मर्यादित नाही. वनस्पतींपासून तयार केलेले दूध म्हणजे Plant-Based Milk. हे विविध धान्ये, कडधान्ये, सुका मेवा, बिया किंवा इतर वनस्पती घटकांपासून तयार केले जाते. चव, पौष्टिक मूल्ये आणि आरोग्य फायदे यामुळे हे दूध आता जगभरात लोकप्रिय झाले आहे.
या दिवसामागचा संदेश
जागतिक वनस्पती दूध दिनाचा मुख्य उद्देश म्हणजे लोकांना सांगणे की –
वनस्पती-आधारित दूध हे आरोग्यासाठी लाभदायी आहे.
या दुधामुळे पर्यावरणाचे नुकसान कमी होते.
पशुधन उद्योगावरचा दबाव कमी करून शाश्वत शेती आणि निरोगी जीवनशैली प्रोत्साहन दिले जाऊ शकते.
आजच्या काळात लॅक्टोज इनटॉलरन्स, लठ्ठपणा, कोलेस्टेरॉलसारख्या समस्या झपाट्याने वाढत आहेत. अशा वेळी, वनस्पती-आधारित दूध लोकांना एक सुरक्षित आणि आरोग्यदायी पर्याय देत आहे.
वनस्पती दुधाचे प्रकार आणि फायदे
आज बाजारात अनेक प्रकारचे वनस्पती दूध उपलब्ध आहे:
सोया दूध – प्रथिने समृद्ध आणि शरीराला ऊर्जा देणारे.
बदाम दूध – व्हिटॅमिन ई व अँटिऑक्सिडंट्सने भरलेले, त्वचा आणि केसांसाठी उपयुक्त.
ओट्स दूध – फायबरयुक्त, पचनशक्ती सुधारते.
काजू दूध – क्रीमी टेक्स्चर आणि पोषक घटकांनी भरलेले.
चिया दूध – ओमेगा-३ फॅटी ॲसिड आणि प्रथिनांचा चांगला स्रोत.
नारळ दूध – चवीला वेगळे आणि पचनास सोपे.
प्रत्येक दुधाचे स्वतःचे वैशिष्ट्य आहे. हे दूध कमी कॅलरीयुक्त, कोलेस्टेरॉलमुक्त आणि सहज पचणारे असल्यामुळे आजच्या पिढीला ते जास्त आवडत आहे.
समाजासाठी फायदे
जागतिक वनस्पती दूध दिन केवळ आरोग्याच्या दृष्टीने महत्त्वाचा नाही तर समाज आणि पृथ्वी दोघांसाठीही उपयुक्त आहे.
आरोग्यदायी पर्याय – हृदयरोग, स्थूलता आणि मधुमेह यांचा धोका कमी होतो.
पर्यावरणपूरक उपाय – दुधाळ प्राण्यांसाठी लागणारे मोठे चारागाह, पाणी आणि उर्जेचा वापर कमी होतो.
प्राणीसंवर्धनाचा विचार – प्राण्यांवरील अन्याय टाळता येतो.
निरोगी जीवनशैली – अधिक शुद्ध, हलके आणि नैसर्गिक आहार लोक स्वीकारतात.
२०२५ मध्ये याचा अधिक महत्त्व का?
जगभरात हवामानबदल, प्रदूषण आणि आरोग्य समस्या वाढत आहेत. त्यामुळे लोकांनी “Plant-Based” जीवनशैलीकडे वळणे ही काळाची गरज बनली आहे. अशा परिस्थितीत २२ ऑगस्ट २०२५ रोजी होणारा जागतिक वनस्पती दूध दिन हा एक महत्त्वाचा संदेश घेऊन येणार आहे.
“जागतिक वनस्पती दूध दिन”
“जागतिक वनस्पती दूध दिन” हा फक्त एक दिवस नाही तर आरोग्य, पर्यावरण आणि शाश्वत भविष्याचा मार्ग दाखवणारी प्रेरणा आहे. दूध फक्त गाई-म्हशींपुरते मर्यादित नाही, तर वनस्पतींपासूनही एक समृद्ध, पौष्टिक आणि आरोग्यदायी पर्याय मिळू शकतो. त्यामुळे २२ ऑगस्ट रोजी आपण सर्वांनी एकदा का होईना वनस्पती दूधाचा अनुभव घ्यावा, हाच या दिवसाचा खरा संदेश आहे.
हेही वाचा :
आज श्रावणातील शेवटचा दिवस राशींसाठी भाग्यशाली!
Maruti Suzuki Fronx Automatic खरेदी करण्याचा प्लॅन?
‘या’ पद्धतीने करा ओव्याच्या पानांचे सेवन, रक्तवाहिन्या होतील स्वच्छ